ඔබ දන්නවාද පන්චානන්තරිය පවක් සිදු කර අපාගතවනාවට වඩා නියත මිත්‍යා දෘෂ්ථිය නිසා අවීචි මහා නරකයට අපාගතවීමෙන් සසරේ කවදාකවත් ගොඩඒමට නොහැකි ලෙස සසරේ බැඳ දමන බව....? මේ නිසා ඔබ බෞද්ධයෙක් වුවත් අබෞද්ධයෙක් වුවත් මේ මිත්‍යා දෘෂ්ථියෙන් යුක්තනම් ඔබට ගැලවීමක් නැත.

භාග්‍යවත් වූ අරහත් වූ සම්බුදුරජානන්වහන්සේ අසම සම වූ සේක.

ලෝකය අයිති කාටද?

මහ රහතුන් වැඩි මග ඔස්‌සේ..
'සතර අපායෙන් මිදෙමු' - 57 කොටස

භික්‍ෂුවක්‌ දකුණු ප්‍රදේශයේ ආරණ්‍යයක වැඩසිටින විට වන්දනාවේ පැමිණි මැදිවියේ දායක මහත්මයෙක්‌ ප්‍රශ්නයක්‌ ඇසුවා 'හාමුදුරුවනේ ලෝකය අයිති දෙවියන්ටද? බ්‍රහ්මයාටද?' කියලා. එවිට භික්‍ෂුව ඔහුගෙන් විමසුවා 'මහත්මයා මොකද මේ ලෝකයේ මැවුම්කරු සොයන්නේ?' කියලා. එතකොට ඒ මහත්මයා කියනවා 'හාමුදුරුවනේ, ජීවිතේ මතක තිබෙන දවසේ පටන්ම මම ප්‍රශ්නයක්‌ සමගයි ජීවත් වුණේ. සෑම දේවාලයකටම ගියා, සෑම පන්සලකටම ගියා. ප්‍රශ්න වැඩිවුණා මිසක්‌ අඩුවක්‌ නම් සිදුවුණේ නැහැ'ය කියලා. 'කියලා කියලා දැන් මගේ ප්‍රශ්න කියන්න වෙනකෙනෙක්‌ නැහැ. ඒ නිසා මම ඔබ වහන්සේගෙන් විමසන්නේ? කාගෙන්ද මම පිළිසරණක්‌ පතන්නේ?' කියා ඔහු විමසුවා. හරිම ආවේගශීලී බවකින් නැගෙන ප්‍රශ්නයක්‌.කාටද මම මේ දුක පිළිබඳ අවනඩුව කියන්නේ? කවුද ලෝකයේ අයිතිකරු? කවුද මේ දුක මට දුන්නේ?
මේ පිංවත් මහත්මයා අසන ප්‍රශ්නයයි.
භික්‍ෂුව ඇසුවා ඔබ ඇයි මේ පුදබිමට පැමිණියේ කියලා. ඔහු කියනවා බෝධීන් වහන්සේට චෛත්‍යරාජයාණන් වහන්සේට භාරයක්‌ වන්න කියලා. ඒ වෙලාවේ භික්‍ෂුව ප්‍රකාශ කළා 'මහත්මයෝ, ලෝකය කව්රුත් මැවුවේ නැහැ. ඔබතුමාගේ ප්‍රශ්න වෙන කව්රුවත් ඇතිකළේත් නැහැ. ඔබ විසින්ම සසර කරන ලද අකුසල් හේතුවෙන් ඔබ ලබන ඵලය තමයි ඔය බලාපොරොත්තු කඩවීම' කියලා. මේ ප්‍රශ්නය සමාජයේ හුඟ දෙනෙකුට තිබෙනවා. සමහර දරුවො දෙමාපියන්ට චෝදනා කරනවා. දෙමාපියෝ දරුවන්ට චෝදනා කරනවා, බිරිඳ ස්‌වාමි පුරුෂයාට චෝදනා කරනවා. සමහරු රජයට චොදනා කරනවා. ඔබ නිසාය මට මේ දුක කියලා. අතීතයේ යම් දවසක අනුන් නිසාම තමයි ඔබ මේ දුකට හේතුවනම් සකස්‌කරගත්තේ. තමන්ගේ සැපය උදෙසා තවත් කෙනෙකුට පීඩාකිරීමෙන් ඔබ ලබපු සැපය සෙවනැල්aලක්‌සේ පසුපසින් එනවා විපාක පිණිස. ඔබ මෙහෙම සිතන්න. පිංවත් අම්මා කෙනෙකුයි තාත්තා කෙනෙකුයි සිටිනවා. මේ දෙදෙනාම කළුපැහැතියි. ඒ කියන්නේ සමේ පැහැය කළුයි. මේ දෙදෙනාට දරුවෙක්‌ උපදිනවා දරුවාගේ පැහැයත් කළුයි. මේ දැරුවා ළමා වයසට පැමිණෙන කොට දෙමාපියන් කෙරෙහි ද්වේශයක්‌ ඇතිකරගන්නවා ඔය දෙදෙනා නිසා මමත් කළුවුණාය කියලා. මෙතැනදී දරුවා කළුපැහැති වුණේ අම්මා තාත්තාට කළු පැහැති සමක්‌ තිබුණ නිසා. එහි ජාන බලපෑම් හේතුවෙන්. නමුත් එවැනි කළුපැහැති සමක්‌ ඇති අම්මා කෙනෙකුගේ මව් කුසකට දරුවා බැස ගන්නේ දරුවා පෙර ජීවිතයේ කරන ලද අකුසල කර්මයක්‌ නිසා. ඊට විපාක වශයෙන්. පෙර ජීවිතයේදී දරුවා ද්වේශය වඩන්න ඇති. පරවුණ මල් බුදුසමිඳුන්ට පුජාකරන්න ඇති. මෙවැනි හේතූන් නිසා අවලස්‌සනව ඉපැදීමට හේතු සකස්‌වෙමින් සම කළු පැහැති දෙමාපියන්ට දාව ඉපදුණා. මේක දෙමාපියන්ගේ වරද නොවේ. තමාගේ කර්ම විපාකය. සුදු පැහැති අම්මා කෙනෙක්‌ට දාව සුදු පැහැති ලස්‌සන දරුවෙක්‌ උපදිනවා. එම අම්මාගේ මව්කුසට දරුවා බැසගන්නේ කුසල විපාකයක්‌ වශයෙන් වර්ණවත් සමක්‌ ඇති ලස්‌සන දරුවෙක්‌ ලෙස උපදින්න හේතු සකස්‌වී තිබුණ නිසා. ඒ හේතුව මෛත්‍රිය වැඩීම, සිල්වතුන්ට ගරුකිරීම, සුවඳ මල් පුජාකිරීම. ආසන වැලි මළු ඇමදීම. මෙවැනි කුසල් විපාකයන් ඉස්‌මතුවී එම සැප විපාක සකස්‌ වෙනවා. එතකොට මේ ස්‌වභාවයන් සකස්‌ වුණේ ඔබ කරගත්ත කුසල් අකුසල් නිසා මිසක්‌ අම්මා තාත්තා නිසා නොවේ. අම්මා තාත්තා පොහොසත් වත්කම් ඇති නිසාම නොවේ දරුවා පොහොසත් වෙන්නේ. එම දරුවා එවැනි සශ්‍රික ජීවිතයක්‌ ලැබීමට පෙර ජීවිතයේ සම්පූර්ණ කරගත් කුසල් තිබුණ නිසායි. ඊට අනුරූපීව පොහොසත් දෙමාපියන්ට දාව දරුවා උපදින්නේ. දෙමාපියන් දුප්පත් වුණාය කියලා සමාජයේ පොහොසත් අය සමග සංසන්දනය කරලා දුප්පත් දෙමාපියන්ට චෝදනා කරලා ඵලක්‌ නැහැ 'අම්මා තාත්තා නිසා මම දුක්‌විඳිනවා' කියලා. ඔබට සැප ලබන්න පෙර පිං අවම නිසයි ඔබ දුප්පත් මව්කුසක ප්‍රතිසන්ධිය ලබන්නේ. එම නිසා එම අහිංසක දෙමාපියන්ට චෝදනා කිරීම, දුක්‌දීම තව තවත් අකුසල් සකස්‌කරගැනීමක්‌. තමන්ට ලැබුණ දෙය තමන්මයි ලබාගත්තේ කියලා ධර්මානුකූලව ජීවිතයට ගලපාගන්න දක්‍ෂවෙන්න. අඩු තැන, වැරදුන තැන බලලා නිවැරදි කරගන්න. 

ඔබේ ඔය දුක වෙන කව්රුවත් මැව්වා නොවේ. ලෝකය දෙවියන්ටවත්, බ්‍රහ්මයන්ටවත් අයිති දෙයක්‌ නොවේ. මොකද දෙවියොත්, බ්‍රහ්මයෝත් යම් මොහොතක තම දිව්‍ය බ්‍රහ්ම ජීවිත වලින් චුතව යනවා. තමාවත් තමාට අයිති නැති විට ඒ අය කොහොමද ලෝකයේ මැවුම්කරුවන් හිමිකරුවන් වෙන්නේ. එහෙම නම් කාටද ලෝකය ඇත්තටම අයිති?

ලෝකය අයිති සතර මහා ධාතූන්ටය. පඨවි, අපෝ, තේජෝ, වායෝ ඉහත ස්‌වභාවයන් හතර ද ලෝකයේ හිමිකරුවන්ය. නිරතුරුවම මහා ප්‍රවේගකාරී වේගයකින් අනිත්‍යභාවයට පත්වෙන සතරමහා ධාතුව ක්‍රියාත්මක භාවයට පත්කරන ක්‍රියාකරුවෙක්‌ ද සිටිනවා. ඒ තමා විඤ්ඤාණ ධාතුව. මේ විඤ්ඤාණ ධාතුවට බැසගැනීමට නම් අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම රූපයක්‌ අවශ්‍යවෙනවා. විඤ්ඤාණයට බැස ගැනීමෙන් අනතුරුව සකස්‌වෙන නාම රූපයන්ගේ ස්‌වභාවයන් වේගයක්‌ම පමණයි. ඒ වේගය යනු අනිත්‍යභාවයයි. එසේ නම් මේ ලෝකධාතුව තුළ පරම හිමිකරු අන් කිසිවෙක්‌ නොව අනිත්‍යයයි. 


ඉන්ද්‍රජිත් සුබසිංහ

මහ රහතුන් වැඩි මග ඔස්‌සේ
විද්‍යාවෙන් නොපෙනෙන ප්‍රඥාවේ විද්‍යාව 
'සතර අපායෙන් මිදෙමු' - 58 කොටස


භික්‍ෂුවක්‌ එක්‌තරා කැළෑබද ආරණ්‍යයක වැඩ සිටියදී, සමාධියෙන් පසුවන විට විඤ්ඤාණ ධාතුවේ ප්‍රවේගකාරී බව පිංවත් ඔබට මැනවින් අවබෝධ කරගැනීමට හැකි ධර්මතාවයක්‌ දර්ශනය වුණා. ඒ තමයි ඕපපාතිකව උපත ලබන යක්‍ෂයකුගේ ඉපදීම, එසේත් නැතිනම් පහළවීම.

පිංවත් ඔබ මවකට දරුවෙක්‌ බිහිවන හැටි, තිරිසන් සතෙක්‌ විසින් පැටවෙක්‌ බිහිකරන සැටි. කිකිළියෙක්‌ බිත්තර දමන හැටි දන්නවා. නමුත් මේ ජීවිතය සකස්‌වීම සඳහා මුල් හේතුකාරණය වූ සංස්‌කාර හේතුවෙන්, කර්ම ශක්‌තිය, විඤ්ඤාණය කොයි ආකාරයෙන් ද ඕපපාතිකව බ්‍රහ්මයෙක්‌, දෙවියෙක්‌, යක්‍ෂයෙක්‌, ප්‍රේතයෙක්‌, තිරිසන් සතෙක්‌ උපදින්නේ, මව්කුස ඇති කලල රූපයට කොහොමද විඤ්ඤාණය බැසගන්නේ කියලා දැකලා නැහැ. එය පියවි ඇසෙන් දකින්නත් බැහැ. අවිද්‍යාවක්‌ම වූ පෘතග්ජන ලෝකය විසින් 'විද්‍යාව' ලෙසින් හඳුන්වන දෙයටත් බැහැ. ප්‍රඥාවේ විද්‍යාවෙන් පමණයි එය දැකිය හැක්‌කේ. සමාධිය ප්‍රගුණ කළ සිතකින් පමණක්‌ දැකිය හැකි විෂයක්‌මයි. මොකක්‌ද මේ විඤ්ඤාණය කියන්නේ? එහි හැඩය, වර්ණය, ස්‌වරූපය හැසිරීම් රටාව මොකක්‌ද? අපි මේවාට පිළිතුරු දකින්න හරි කැමතියි. 

මේවා නිසාම නොයෙක්‌ දෘෂ්ඨිවල බැඳෙන්නත් හරිම කැමතියි. මේවා ගැන නොදැනීම නිසා සිදුකරගන්නා අකුසල්ද අප්‍රමාණයි. යක්‍ෂයාගේ ඕපපාතික පහළවීමේදී භික්‍ෂුවට මුළින්ම දර්ශනය වුණේ වේගයෙන් භ්‍රමනය වන සුළං සුළියක්‌. මෙය හරියට දිය සුළියක ස්‌වභාවයෙන් වේගයෙන් භ්‍රමනය වුණා. පොළොවේ සිට අඩි 6ක්‌ පමණ ඉහළින් මෙම සුළිය ඇති වුණේ. මේ සුළං සුළියේ වේගය, ප්‍රවේගය කිසිදු යන්ත්‍රයකින් මැනිය නොහැකි තරම් අති ප්‍රවේගකාරියි. මෙම වේගය විසින් යක්‍ෂ රූපය නිර්මාණය වුණා. දැන් භික්‍ෂුව ඉදිරියේ සිදුවූ වේගවත් ක්‍රියාවලිය නිමාවී කළු පැහැති යක්‍ෂ රූපයේ කඳ කොටස පැහැදිළිව දර්ශනය වුණා. සියල්ල සිදුවීමට තත්පර දහයකට වඩා ගියේ නැහැ. මේ වේගය ඔබ සමාධිය තුළින්ම දැකිය යුත්තක්‌. මෙහිදී භික්‍ෂුවට දර්ශනය වූයේ ඕපපාතිකව උපත ලද යක්‍ෂයාගේ කඳ කොටස පමණයි. බෙල්ලෙන් ඉහළ කොටස ඒ මොහොතේ පහළවුණේ නැහැ. කළු පැහැති අඩි 7ක්‌ පමණ උසැති හැඩි දැඩි යක්‍ෂ රූපයේ කය සහ මනස පහළවීම,ඉපදීම එම මොහොතේ සිදුවූව ද, ඇස, කන දිව, නාසය ඒ මොහොතේ පහළවුණේ නැහැ. මේ යක්‍ෂයාගේ පෙනුමෙන් භික්‍ෂුව අනුමාන කළේ මොහු සම්‍යදෘෂ්ඨීක යක්‍ෂයෙක්‌ බවයි. භික්‍ෂුව අනුමාන කළේ ප්‍රේත ජීවිතයක්‌ ගතකරමින් සිටි පිංගැනීමට හැකි ප්‍රේතයෙක්‌. භික්‍ෂූන්වහන්සේලා නිතිපතා අනුමෝදන් කළ පිං අනුමෝදන්ව ප්‍රේත ජීවිතයෙන් අතමිදී, ආරණ්‍ය ආරක්‍ෂක සම්‍යදෘෂ්ඨීක යක්‍ෂයෙක්‌ ලෙස උපත ලද බවයි. ප්‍රේතයාගේ සිතේ ඇති වූ අවසාන චුති සිත, ඊට කැමති උපාදානය තුළ බැසගත්තා. නව යක්‍ෂ ප්‍රතිසංධිය සකස්‌ වෙන මොහොතේ එම සිත අනිත්‍යභාවයට පත්වෙනවා මොකද එම සිත ක්‍රියාත්මක වී අවසන්. ඒ ක්‍රියාත්මක භාවයම තමයි භික්‍ෂුව දැක්‌කේ එම චුතිසිත ක්‍රියාත්මක භාවයට පත්වී අනිත්‍යවනවිට යක්‍ෂයාගේ කය හෝ මනස බාහිර රූප සමග පස්‌සවීමෙන් නැවත නැවත සිත් සකස්‌ වෙනවා භික්‍ෂුව සමාධියෙන් මෙතනදි අත්දැක්‌කේ ඕපපාතික සත්වයෙක්‌ මරණයට පත්වෙන විට සකස්‌ වුණ අවසාන සිත ඊට උපාදානය වු කර්මයට අනුරූපීව සකස්‌ වුණ කර්මශක්‌තිය 'සංස්‌කාර පච්චයා විඤ්ඤාණා' කියන ධර්මතාවයට අනුවයි මේ උපත සකස්‌වුණේ. දැන් මොහු ජීවමාන යක්‍ෂයෙක්‌. මෙතනදි භික්‍ෂුවට ඉතාමත් පැහැදිලිව අරමුණුවුණා විඤ්ඤාණ ධාතුව හැඩයක්‌ වර්ණයක්‌ ඇති රූපයක්‌ නොවේ. විඤ්ඤාණ ධාතුව වශයෙන් භික්‍ෂුව දැක්‌කේ අති ප්‍රවේගකාරී වේගයක්‌ පමණකි. වේගය නිසාම එතන ශක්‌තියක්‌ ගැබ්වෙලා තිබෙනවා හරියටම සුළංසුළියක්‌ වගේ වේගයෙන් භ්‍රමණය වෙමින් යක්‍ෂ රූපය නිර්මාණය වුණා. මේ මොහොතේ මේ සිද්ධිය මතකයට එනවිට භික්‍ෂුවට සිනහාවක්‌ පහළවෙනවා. මොකද මෙතන ගතයුතු චන්ද රාගයෙන් උපාදානයකරගත් කිසිවක්‌ තිබුණේ නැහැ. වේගයක්‌ පමණක්‌මයි තිබුණේ. මේ වේගය කියන්නේ අනිත්‍යය. මේ අනිත්‍යය දකින පිංවතා විඤ්ඤාණයට බැඳෙන්නේ නැහැ. ඔහු අවබෝධයෙන් දන්නවා බැඳෙන දෙයක්‌ එතන නැහැ කියලා. අල්ලාගන්න ස්‌ථිරත්වයක්‌ එහි නැහැ කියළා. විඤ්ඤාණය කියන්නේ වීදුරු පෙට්‌ටියක්‌ තුළ, ගල්ගුහාවක්‌ තුළ, සීල් කරපු පෙට්‌ටියක්‌ තුළ, සිදුරක්‌ නැති කාමරයක්‌ තුළ කොටුකරන්න සිරකරන්න පුළුවන් දෙයක්‌ නොවේ. විඤ්ඤාණය කියන්නේ ධාතුවක්‌. එහි එකම ස්‌වභාවය වේගයෙන් අනිත්‍යභාවයට පත්වීමයි. එතකොට පඨවි, ආපෝ, තේජෝ, වායෝ සතර මහා ධාතුවේ ස්‌වභාවයන් වේගයෙන් අනිත්‍යභාවයට පත්වීමයි. මේ ධාතූන් අනිත්‍යභාවයට පත්වීමේ වේගය තුළ, අවකාශ ධාතුවකුත් එහි සකස්‌ වෙනවා. මේ අවකාශ ධාතුව තුළින් විඤ්ඤාණ ධාතුව ඕනෑම රූපයක්‌ විනිවිද ගමන් කරනවා. අඩි 100ක්‌ ඝන කමැති ලෝහ කුට්‌ටි වලින් තැනූ සිදුරු නොමැති කාමරයක්‌ තුළට නිමේශයකින් ගමන් කිරීමට විඤ්ඤාණ ධාතුවට හැකිය. මොකද ලෝහ කුට්‌ටියද නිරතුරුවම අනිත්‍යයේ වේගයට නතුව තිබෙන නිසා.

අපේ සමාජයේ සමහර පිංවතුන් විශේෂයෙන්ම යන්ත්‍ර, මන්ත්‍ර, ගුරුකම් කරන අයගේ මතයක්‌ තිබෙනවා ප්‍රේතයෙක්‌ , යක්‍ෂයෙක්‌ බෝතලයක සිර කර තැබිය හැකිය කියලා. තොවිලයක්‌ නටලා, රුපියල් දහස්‌ ගණනක්‌ වියදම් කරලා අමනුෂ්‍යයන්ව සිරකෙරුවා කියලා කට සීල් කරන ලද බෝතල් මුහුදට දමනවා ඔබ දැකලත් ඇති. 

අමනුෂ්‍යයෙක්‌ කියන්නේ ඇස, කන, නාසය, දිව, මනස , ශරීරය කියන ඉන්ද්‍රියන් හයෙන් පරිපූර්ණ සත්වයෙක්‌. එම ශරීරයේ ඝණභාවයක්‌ නැහැ. සියුම් ශරීරයකුයි තිබෙන්නේ. මේ ඉන්ද්‍රියන් බාහිර රූප සමග ඵස්‌සය වීමෙන් අමනුෂ්‍යයින්ගෙත් පංච උපාදානස්‌කන්ධය සකස්‌ වෙනවා. අමනුෂ්‍යයා තුළත් කාය සංස්‌කාර, වචී සංස්‌කාර, මනෝ සංස්‌කාර සිද්ධවෙනවා. මෙවැනි අමනුෂ්‍යයෙක්‌ බෝතලයක්‌ තුළ සිරකෙරුවොත් අනිවාර්යයෙන්ම කාය සංස්‌කාර, ආශ්වාස-ප්‍රශ්වාස නොමැතිවීමෙන් පීඩා විඳිමින් මියයනවා. එහෙම මියගියා කියලා අවසාන වශයෙන් එම අමනුෂ්‍යයා තුළ සකස්‌වෙන චුති සිත විඤ්ඤාණය බෝතලය තුළ සිරවී තිබෙන්නේ නැහැ. බෝතලය කියන්නේ සතර මහා ධාතූන්ගෙන් සැදුන රූපයක්‌. එහි ස්‌වභාවය වේගයෙන් අනිත්‍යභාවයට පත්වීමයි. ඒ අනිත්‍යයේ වේගය තුළින් විඤ්ඤාණ ධාතුව ගමන් කරනවා, උපාදානය සකස්‌ වුණ බැසගැනීම වෙත. මෙවැනි අවස්‌ථාවක අමනුස්‌සයා තමාව බෝතලයේ සිරකිරීමට කටයුතු කළ පුද්ගලයන් කෙරෙහි ද්වේශයක්‌ සකස්‌ කරගැනීම නිසා, වඩා නපුරු රෞද්‍රවූ ප්‍රේත යක්‍ෂ ජීවිතයක්‌ ලබන්න පුළුවන්. එම අයගෙන් පළිගැනීම උදෙසා. ඒක නිසා වෙන්න ඇති යන්ත්‍ර, මන්ත්‍ර ගුරුකම් කරන අයත්, එම මිථ්‍යාදෘෂ්ඨීක සේවාවන් ලබන අයත්, දියුණුවක්‌ නොමැති, පීඩාකාරී ජීවිත ගතකරන්නේ. මේවා තමාගේ මෝහය නිසා සිදුවන තත්ත්වයන්. මෙතැනදී වඩාත් බරපතළ තත්ත්වය නම් එවැනි අමනුෂ්‍යයෙක්‌ බෝතලයක්‌ තුළ සිරකොට මරාදැමීමේදී බරපතළ අකුසලයක්‌ද සිදුවීමයි. 

පිංවත් ඔබ මෙහෙම සිතන්න. ඇමරිකාවේ ජීවත්වන ශ්‍රීලාංකිකයෙක්‌ සිටිනවා. මොහු රැකියාව සඳහා ඇමරිකාවේ ජීවත්වෙන්නේ මොහුගේ බිරිඳ, දරුවෝ ජීවත් වෙන්නේ ශ්‍රීලංකාවේ. විශාල දේපලක්‌ද මව්රටේ මොහුට තිබෙනවා. මොහු හදිස්‌සි අනතුරකින් ඇමරිකාවෙදී මියයනවා. මියයන මොහොතේ මොහු තුළ ඇතිවන්නේ බිරිඳ, දරුවන්, දේපල කෙරෙහි චන්ද රාගයක්‌. කුසල් සිතක්‌ මතුවුණේ නැහැ. දීර්ඝ කාලයක්‌ විදේශගතව සිටි නිසා කළ පිංකම් තිබුණේ නැහැ. ශීලයක පිහිටියෙත් නැහැ. එම නිසාම තෘෂ්ණාවෙන් තෙත් වුණ සිත ප්‍රේත ප්‍රතිසංධියක්‌ ලබනවා. තමන්ගේ බිරිඳ, දරුවන් , දේපල සහිත නිවසේම මේ ජීවිත මාරුව තප්පර දහයක්‌ තුළ සිදුවෙලා ඉවරයි. තප්පර දහයකට පෙර ඇමරිකාවේ සිටි මනුෂ්‍යයා ඊළඟ නිමේෂයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ තම නිවසේ ප්‍රේතයෙක්‌. ඇමරිකාවේ මැරුණා කියලා පාර, මග, දිශාව සොයාගන්න අපහසුවුනේ නැහැ. එය තමයි විඤ්ඤාණ ධාතුවේ ප්‍රවේගකාරී විනිවිද ගමන් කිරීමේ ශක්‌තිය. ලොව්තුරා බුදුරජාණන් වහන්සේ විඤ්ඤාණය මැජික්‌කරුවෙක්‌ යෑයි උපමාකර ඇත්තේ මොනතරම් අර්ථයකින්ද? ලොව්තුරා බුදුරජාණන් වහන්සේ නමකට හැර අන් කවරෙක්‌ මෙම මැජික්‌කරු හඳුනාගන්නද. චතුරාර්ය සත්‍ය ධර්මයන් ලෙස, පටිච්ච සමුප්පාද ධර්මයන් ලෙස උන්වහන්සේ දේAශනා කර වදාළ එම මැජික්‌ කරු නිරෝධය කිරීමේ මාර්ගය මොනතරම් නිරවුල්ද පැහැදිලිද අවබෝදාත්මකද. ඇසට නොපෙනෙන උපකරණයකට හසුනොවෙන විඤ්ඤාණ ධාතුවේ සියුම් ක්‍රියාකාරීත්වය ලෝකයේ නිර්මාණකරුවාය. මොහුගේ සූක්‍ෂමභාවය ලොව්තුරා සම්මා සම්බුද්ධ ගුණයෙන් අවබෝධකර ලෝකයාට පහදා දුන්නා මිස වෙන කව්රුන් කෙසේ නම් හඳුනාගන්නද? මෙම ඉහත කෙටි සටහන විඤ්ඤාණ ධාතුවේ ප්‍රවේගකාරී අනිත්‍යභාවය හඳුනාගැනීමට ඔබට ප්‍රයෝජනවත් වේවි. මෙම සටහනේ මුලින් සඳහන් කළ ඕපපාතික යක්‍ෂයාගේ උපතේදී එම යක්‍ෂයාගේ ඉපදීම සිදුවූයේ බෙල්ලෙන් පහළ කොටස්‌ පමණි. එසේ වූයේ ඇයිද යන්න භික්‍ෂුව නොදනී. එය අපට දැනගත හැක්‌කේ ලොව්තුරා බුදුරජාණන් වහන්සේ නමකගෙන් පමණි. අපි කෙසේ නම් කියන්නද? නමුත් අපට මෙවැනි අනුමානයක්‌ කරන්න පුළුවන් මේ ආකාරයේ උදාහරණයකින්. මනුෂ්‍ය දුවකගේ මව්කුසක ගර්භාෂයේ තැන්පත්ව ඇති උකුණුහිසක්‌ තරම් කුඩා කලල රූපයට තමයි බාහිරින් පැමිණෙන විඤ්ඤාණය බැසගන්නේ එම කලල රූපයට විඤ්ඤාණය බැසගන්න අවස්‌ථාවේ එහි කන, නාසය, දිව, සකස්‌ වෙන්නේ සති හතරක්‌ පමණ ගතවෙලා. එතෙක්‌ කලල රූපයේ කායවිඤ්ඤාණය පමණයි කලල රූපයේ ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ. මේ අනුසාරයෙන් බලනවිට ඉහත යක්‍ෂ උපතේදී සමහර විට ඇස, කන, නාසය, දිව පහළ වීම ඉතා කෙටි ප්‍රමාදවීමකින් සිදුවෙන්න පුළුවන් මෙය අනුමානයක්‌ පමණයි. කෙසේ වෙතත් භික්‍ෂුවට අරමුණුවු ඕපපාතික යක්‍ෂයාගේ කය සහ මනස පමණයි එම මොහොතේ පහළ වුණේ . 

ඉන්ද්‍රජිත් සුබසිංහ


මහ රහතුන් වැඩි මග ඔස්‌සේ....
සැපයෙන් එහා ගිය නිදහස්‌වීමක හිමිකරුවෙකි ඔබ

මේ ලිපිය ලියූ ස්‌වාමීන් වහන්සේ මේ වන විට පිංවත් ඔබ ගැන අනුකම්පාවෙන් දම් දෙසුම් පවත්වන්නාහ. එදා උන්වහන්සේ මේ පිං බිමේ ගැඹුරු වන ගැබක අලි, කොටි, වළසුන් මැද ඒක විහාරීව දහම් සුව විඳිමින් සිටියදී අප ගැන අනුකම්පාවෙන් මේ සටහන් තැබූහ. මේ ඝෝර කටුක සංසාරයේ බිය දැක, මේ ආත්මයේදීම සසර දුකින් එතෙරවීම අදිටන් කරගනිමින් සෘජුව නිවන් මගෙහි ගමන් කළ උන්වහන්සේ ලබා ඇති මගඵල ගැන කියන්නට තරම් මම සමතෙක්‌ නොවෙමි. එහෙත් උන්වහන්සේ වැඩිය යුතු බවුන් වඩන උතුමකු බව කියන්නට මම නොපැකිලෙමි. එදා, තම අවබෝධය මෙන්ම අත්දැකීම්ද උන්වහන්සේ සතු වූ කුඩා පොත් හතරක සංස්‌කරණය නොකළ සටහන් ලෙසින් මා අතට පත් කළ උන්වහන්සේ වනයේ නොපෙනෙන ඈතට වැඩියහ. ඉනික්‌බිති කිහිපවරක්‌ උන්වහන්සේ හමුවීමට මා භාග්‍යවන්ත විය. එහිදී නැවතත් සටහන් කිහිපයක්‌ මා අතට පත්විය. ඒ සියලු සටහන් කෙතරම් දාර්ශනිකද? ගැඹුරුද? ආශ්චර්යමත්ද? නිවන් මගට පිළිපන් ගිහිපැවිදි උභය පාර්ශ්වයන්ට මෙය අගනා පූජාවක්‌ වනු ඇතැයි මගේ පුහුදුන් සිත කියයි. මේ සියල්ල ඔබ වෙත ඉදිරිපත් වුවද ඒවා ලියූ උන්වහන්සේගේ නාමය හෙළි නොකරන සේ කරන ලද අයෑදුමක්‌ද විය. කාලයා විසින් උන්වහන්සේව හෙළිකරනු ඇතත් ඒ මුල් පොරොන්දුව මම අදටද රකිමි. මා ලද ඒ අතිශයින් අගනා දහම් පඬුර පමණක්‌ ලිපි මාලාවක්‌ ලෙස ඔබ අතට ගනු මැනවි! 

විඤ්ඤාණධාතුවේ ආධිපත්‍යයට නතුවී ජීවත්වන ලෝකයේ බහුතරයක්‌ ජනතාව අදහන ආගම්වල දෙවියන් බ්‍රහ්මයන් තමන්ගේ ගැලවුම්කරුවන් ලෙස දකිනවා. එම පිංවතුන් එහෙම කියන එක සාධාරණයි. මොකද එම ආගම්වල ශාස්‌තෘවරුන් ආගම් නායක උතුමන් පූජක උතුමන් බ්‍රහ්ම දිව්‍ය සංඥාවලින් ඔබ්බට ගිය පිංවත් පිරිසක්‌ නොවේ. ඒ නිසා ඒ අය දිව්‍ය සැප රූපී අරූපී බ්‍රහ්ම සැප උපාදානය කොටගත්තා. ඉන් ඔබ්බට යන්න ඒවායේ අනිත්‍ය දකින්න එම පිංවතුන්ට හේතු සකස්‌ උනේ නැහැ. ඉහත සැප කෙරෙහි ඇති කරගත් ඡන්දරාගය නිසා එම පිංවතුන් දිව්‍යතල බ්‍රහ්මතලවල කොටුවුණා හිරවුණා. එහි ප්‍රතිඵලය නැවත භවයක්‌ සකස්‌වීමයි. ඒ කියන්නේ ජාති, ජරා, ව්‍යාධි, මරණ වල හිමිකරුවන් වීම. ලෝකයේ යම් පුරුෂයෙක්‌, ස්‌ත්‍රියක්‌ දෙවියෙක්‌ ළඟට බ්‍රහ්මයෙක්‌ ළඟට යන්න ප්‍රාර්ථනා කරනවා නම් ඔහු ප්‍රාර්ථනා කරන්නේ ජාති, ජරා, ව්‍යාධි, මරණවලින් යුත් භවයක්‌. මෙහි භයානක කම වන්නේ මොවුනට ලැබෙන්නේ මිථ්‍යදෘෂ්ටික භවයක්‌ වීමයි. අප බෝධිසත්වයන් වහන්සේද සංසාරයේ අනන්තවත් මිථ්‍ය දෘෂ්ටිකව ඉපදිලා තිබෙනවා. මේ යථාර්ථය ලොව්තුරා බුදුරජාණන්වහන්සේ සම්මා සම්බුද්ධ ඥානයෙන් දැක්‌ක නිසයි දෘෂ්ටින් හැටගණනාවක්‌ තිබුණ ඉන්දියාවේ මේ සෑම දෘෂ්ටියකටම එහි නිර්මාතෘවරුන්ට කරුණාව, මෛත්‍රීය දැක්‌වුවේ. අපටත් කරුණාව, මෛත්‍රීය දක්‌වන්න උගැන්නුවේ. මේවා ලෝකයේ ස්‌වභාවය. ලෝකයේ බහුතරයක්‌ පිංවතුන් දිව්‍යතල, බ්‍රහ්මතල උපාදානය කරගැනීම සාධාරණයි. මන්ද දිව්‍ය, බ්‍රහ්ම සංඥාවලින් ඔබ්බට ගිය ලෝකය එම පිංවතුන් නොදැක්‌ක නිසා. ඒක එම පිංවතුන්ගේ වරදක්‌ නොවේ. එයත් ජයග්‍රහණයක්‌. නමුත් මේ ජයග්‍රහණයේ ආශ්වාදය කෙලවර වන්නේ දුකෙන්. ඒ ඔවුන් සතර අපායෙන් නොමිදී ඇති නිසා.

මනුෂ්‍යයා ආශ්‍රිතව ජීවත්වන සතරඅපායෙන් නොමිදුනු දෙවිවරු භික්‍ෂුන්ට අරමුණුවී ඇත. මේ දිව්‍යතල බ්‍රහ්මතලවලින් නවතින කථාවක්‌. ඉන් ඔබ්බට ගිය දර්ශනයක්‌ මේවායේ නැහැ. ලොව්තුරා බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ දිව්‍යතල බ්‍රහ්මතල ඉක්‌මවා ගොස්‌ ලෝකයෙන් එතෙරවන මාර්ගය දේශනා කළ ශාස්‌තෘන්වහන්සේ නමක්‌. ගෞතම බෝධීසත්වයන් වහන්සේ ජයශ්‍රීමා බෝධිමූලයේදී ඔය දිව්‍යතල බ්‍රහ්මතල සැපයන්ට මුලාවුණේ නැහැ. වසවර්ති මාරයාගේ මාර දූවරුන් නොඑක්‌ කාමාභිනන්දන රැඟුම් දර්ශන ඉදිරිපත් කරමින් මෙම දිව්‍යතල බ්‍රහ්මතල සශ්‍රික බව සැපය ගැන විසිතුරු පෙන්නුවද උන්වහන්සේ ඒවාට මුලාවුණේ නැහැ. උන්වහන්සේ සෑම දිව්‍ය, බ්‍රහ්ම තලයක්‌ම ප්‍රඥාවෙන් පීර පීරා බැලුවා. යම්තැනක හෝ ඉඳිකටු තුඩක්‌ ගැසීමට තරම්වත් ප්‍රමාණයේ නිත්‍ය සැපයක්‌ තිබෙනවාද කියලා. උන්වහන්සේ ප්‍රඥාවේ ඥානදර්ශනයන් ලබමින් අවබෝධ කළා මේ සියල්ල අනිත්‍ය බව. ජාති, ජරා, ව්‍යාධි, මරණවල තෝතැන්නක්‌ බව. සියලු ලෝකයන්ගේ අනිත්‍යභාවය ප්‍රඥාවෙන් අවබෝධ කර මේවාට ඇති කැමැත්තෙන් මිදෙන විට සිත පිහිටන්න උන්වහන්සේට වෙන තැනක්‌ තිබුණේ නැහැ. ඒ සිත නැවතුනේ ලෝකයෙන් එරෙහි වුණ නිවන අවබෝධය තුළමය.

ඉහත සටහනට උපකාර වශයෙන් භික්‍ෂුවක්‌ සමාධියෙන් පසුවෙන විට දුටු දර්ශනයක්‌ මෙහි සටහන් තබනවා. භික්‍ෂුවක්‌ සිංහරාජයට යාබද ආරණ්‍යයකට පැමිණි දෙවැනි දින රාත්‍රියේ සමාධියෙන් පසුවෙද්දී භික්‍ෂුව ඉදිරියේ හැඩිදැඩි අඩි හයාමාරක්‌ පමණ උසැති හොඳින් මස්‌පිඬු තදින් පිහිටි තේජස්‌ සහිත ව්‍යායාම කළ ශරීරයක්‌ සේ ශක්‌තිමත් ශරීරයක්‌ සහිත දිව්‍යරූපයක්‌ දර්ශනය වුණා. සුදු අත්කොට කමිසයක්‌ සහ සුදු සරමක්‌ ඇඳගෙන සිටියා. ප්‍රභාෂ්වර, දිලිසෙන සුදු පැහැයක්‌ ඇඳුමේ තිබුණා. ලා කහ පැහැති ප්‍රසන්න මනබදනා රූපයක්‌. ඔහු භික්‍ෂුව දෙස නොසෙල්වී සෘජුව විනාඩි තුනක්‌ පමණ නිහඬව බලාසිට නොපෙනී ගියා. මේ දිව්‍යරූපය කාගේද කියන්න භික්‍ෂුව දන්නේ නැහැ. නමුත් එකක්‌ විශ්වාසයි. මේ කන්දට ආරණ්‍යයට අධිපති අල්පේශාඛ්‍ය දෙවියෙක්‌ බව. භික්‍ෂුව මේ ආරණ්‍යයට ආගන්තුක නිසාත් මෙවැනි දිව්‍ය ස්‌වභාවයන් මීට පෙර ආරණ්‍යයේ කිසිවෙක්‌ දැක නොතිබු නිසාත් මෙම දිව්‍යබලය කවරෙක්‌ද යන්න භික්‍ෂුව දන්නේ නැහැ.

සතියක්‌ පමණ ගත වෙද්දී උදෑසන 4.30 ට පමණ භික්‍ෂුව පිටුපස විශාල ආලෝකයක්‌ හැටියට ද දිව්‍ය ආලෝකයක්‌ පැමිණියා. මෙම ආලෝකය බස්‌ රථය ඉදිරි ප්‍රධාන විදුලි ලාම්පුව තරම් විශාල ආලෝකයක්‌. එහෙත් මොහොතකින් මෙම ආලෝකය අතුරුදන්වීම නිසා මෙම ආලෝක වශයෙන්ද පැමිණියේ ඉහත දිව්‍යස්‌වභාවයම බව භික්‍ෂුව අනුමාන කරයි. අවශ්‍ය විටක මනුෂ්‍ය ස්‌වරූපයේ සියුම් ස්‌වභාවයනුත් අවශ්‍ය විටක ආලෝකයක ස්‌වභාවයනුත් පෙනී සිටීමට මෙම දෙවිවරුන්ට හැකියාව ඇතැයි ඉහත සිද්ධියෙන් භික්‍ෂුව අනුමාන කරයි.

ඉහත ආරණ්‍යයේ සති දෙකක්‌ පමණ වැඩසිටියදී දිනක්‌ දහවල් දානය පූජා කළ පිරිස පිංඅනුමෝදන් කිරීමට අවශ්‍ය අයගේ නම් කොළ කැබැල්ලක සටහන් කළ නායක ස්‌වාමීන් වහන්සේ අතට දුන්නා. මෙහි සඳහන් වෙනවා මියගිය අම්මා, තාත්තාගේ නම් සහ වීදියබණ්‌ඩාර සෙනවිතුමාට පිං පිණිසයි කියලා. අන්න ඒ අවස්‌ථාවේ භික්‍ෂුව සොයල බැලුවා කවුද මේ වීදියබණ්‌ඩාර සෙනවිතුමා කියලා. මේ ආරණ්‍යයේ පිහිටි ගල්පර්වතයේ තමයි අතීතයේ වීදියබණ්‌ඩාර සෙනවිතුමා තම හේවාබලඇණි සමග පලා ඇවිත් කඳවුරු බැඳගෙන තිබෙන්නේ. මේ ගමේ සමහරු එම හේවා භටයින්ගෙන් පැවතෙන අය. ඒ නිසා මොවුන් වර්තමානයේදීත් සෙනවිතුමා සිහි කරලා පිං දෙනවා. මේ කරුණු ටික ඇසෙනවිට භික්‍ෂුව අනුමාන කළා ඉහත ප්‍රතාපවත් දිව්‍ය ස්‌වභාවය සහ දිව්‍ය ආලෝකය වීදියබණ්‌ඩාර සෙනවිතුමාගේ පරලොව දිව්‍ය ජීවිතය බව. එම සෙනවිතුමා ජීවත්ව සිටි ස්‌වරූපයේ රූපයට සමාන ප්‍රතාපවත් රූපයක්‌ සහිත සම්‍යදෘෂ්ටික අල්පේශාඛ්‍ය දෙවියෙක්‌ ලෙස ආරණ්‍යය පිහිටි කඳුපංතිය උපාදානය කරගෙන ජීවත්වෙනවා විය හැකියි.

දැන් අපි බලමු මේ දිව්‍ය ස්‌වභාවය ඇයි මේ කඳුගැටය උපාදානය කරගෙන මෙහි ආරක්‍ෂක දෙවියෙක්‌ වශයෙන් ජීවත්වෙන්නේ කියලා. එයටත් අනුමාන වශයෙන් හේතුවක්‌ භික්‍ෂුවට දැනගන්නට ලැබුණා. ඒ තමයි මේ කඳුපංතියේ යම් ආරක්‍ෂිත ස්‌ථානයක ආභරණ සහිත නිධානයක්‌ ඇතැයි කියන විශ්වාසය. මෙය ඇත්තක්‌ නම් මෙම ආභරණ නිදන් කරන්නට ඇත්තේ පරාජයවීමකදී හෝ පලායාමකදී ඒවයේ ආරක්‍ෂාවට වීමට පුළුවන. මැරෙන මොහොතේදී ඒවා කෙරෙහි ඇතිවූ ජන්දරාගයන් නිසා සෙනවිතුමා මරණින් මතු ආරක්‍ෂක දෙවියෙක්‌ ලෙස මෙම කඳුපංතිය උපාදානය කර උපත ලැබුවාද විය හැකියි.

දිව්‍යජීවිත ගත කළද මේ සියල්ලෝම ජාති, ජරා, ව්‍යාධි, මරණ සමග ලෝකය තුළම ජීවත්වන්නේය. සමහරවිටක මේ අය ඔබට ලෞකික වශයෙන් උපකාරයන් කළ හැකිය. නමුත් මේ කිසිවෙකුට අන් අයෙකුට සසරදුකින් මිදීම සඳහා පිහිට විය නොහැක. මන්ද තමාද භවය උපාදානය කරගෙන ජීවත්වන නිසාය.

ඉහත දිව්‍ය ස්‌වභාවයන් සශ්‍රික දිව්‍යලෝකවල ජීවත්වන දිව්‍ය ස්‌වභාවයන් නොවේ. යම් යම් කැමැත්තන් කෙරෙහි චන්දරාගය ඇතිකරගෙන ඒවා නිත්‍යභාවයෙන් ගැනීම නිසා මනුෂ්‍ය ලෝකයේම මනුෂ්‍යයන් ඇසුරේ පිරිසිදුභාවයෙන් ජීවත්වන දෙවිවරුන්ය. ලොව්තුරු බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධර්මය ලෝකයාට ස්‌ථීර සැප ඇති තැනක්‌ මේ ලෝකධාතුව තුළ නැතැයි පැහැදිලිව දේශනා කර ඇත. හේතුඵල ධර්මයන් නිසා සකස්‌ වුණ නිරතුරුවම අනිත්‍යභාවයට පත්වෙන ලෝකය උන්වහන්සේ ප්‍රඥාවේ අවබෝධයෙන් අභිබවා ගියහ. කවදාහරි දිනයක ඔබත් මමත් අපේක්‍ෂා කරන නිවීම තුළද ඇත්තේ සැපයක්‌ නොව නිදහස්‌වීමක්‌මය. නිදහස ලබන්නේ දුක සහ සැපය යන දෙකින්මය. ලොව්තුරා සම්මාසම්බුද්ධ ඥානයෙන් අවබෝධ කර වදාළ මේ යථාර්ථය අන් දෘෂ්ටින් සමග කෙසේනම් සසඳන්නද? ගලපන්නද? ඉහත දෘෂ්ටින් සතර අපායවල් ඉක්‌මවා නොගිය ස්‌වභාවයක්‌ය. එහෙත් මේ සටහන කියවන ඔබ සැබෑම වාසනාවන්තයෙකි, දක්‍ෂයෙකි. සතර අපායෙන් මිදීමේ මාවත පිංවත් ඔබලාට තවම විවෘතය. සමහරවිට පිංවත් ඔබ දැනටමත් අවබෝධාත්මක සතර අපායෙන් එතෙරවූ දක්‍ෂයෙක්‌ වීමටද එම මාර්ගයේ ගමන් කරන අයෙක්‌ වීමටද පුළුවන. සැබවින්ම ඔබ එසේනම් කෝටි ප්‍රකෝටි ගණන් මිනිසුන් අදහන දෙවියන් බ්‍රහ්මයන්ට වඩා ඔබ වැඳුම් පිදුම් ලැබීමට සුදුස්‌සෙකි. අන්‍යයන්ට මාර්ගය කියාදීමට සැබෑම ලොව්තුරු බුද්ධ වචනයම, අර්ථයම කියාදෙන කළ්‍යාණ මිත්‍රයෙක්‌ වීමට සුදුස්‌සෙකි.

ඉන්ද්‍රජිත් සුබසිංහ
indrajith.media@gmail.com


සදහම් සඟරා - Online