නිවැරදි ධර්මය සැමදා විද්‍යමාන නොවේ..... අධර්මයෙන් එය වැසීයමින් පවතී......
උභය ලෝක පරිහාණියට කාරක වන දුර්ගුණයන් කිහිපයක් කෙරෙහි මේ ලිපිය අපගේ අවධානයට හරවයි.
මෙලොව පරලොව දෙකෙහි පිරිහීමට හේතු වන්නා වූද, අභිවෘද්ධිකාරක සම්‍යක් ප්‍රතිපදාව සපුරා ආවරණය කරන්නා වූද, වැරදි ක්‍රියා සියල්ල පරාභව ක්‍රියා ලෙස හඳුන්වා තිබේ. ඒවායේ නිරත වීමෙන් පුද්ගලයා නිරයගාමී වෙයි. පුද්ගලයාගේ ස්වර්ග මෝක්ෂය සපුරා වසාලයි. ඒ අනුව බුදු දහමේ දේශිත, සත්ත්වයාගේ අනර්ථය පිණිස හේතු වන කරුණු 21ක් පරාභව සූත්‍රයේ අන්තර්ගත වෙයි. එනම්:
1. ධර්මය අප්‍රිය කිරීම
2. අසාධූන්ට (අදැහැමි) පුද්ගලයන්ට ප්‍රිය කිරීම
3. අසත්පුරුෂයන් ප්‍රිය කිරීම
4. සත්පුරුෂයන් අප්‍රිය කිරීම
5. නින්දට ප්‍රිය බව
6. දොඩමලු බව
7. වීර්යයෙන් තොර වීම
8. අලස බව
9. ක්‍රෝධ බහුල බව
10. මහලු වියට පත් මවුපියන්ට නොසැලකීම
11. බොරුවෙන් මහණ-බමුණන් රැවටීම
12. සැප සම්පත් තනිව භුක්ති විඳීම
13. ජාතිය, ධනය, ගෝත්‍රය යන මේවායින් උඩඟුව, අන්‍යයන් පහත් කොට සැලකීම
14. ස්ත්‍රීන් කෙරෙහි ලොල් වීම
15. සුරාවෙහි ලොල් වීම
16. දූකෙළියෙහි ලොල් වීම
17. වෙසඟනන් පතා යෑම
18. පරඹුවන් පතා යෑම
19. මහලු වී තරුණියක සරණපාවාගැනීම
20. ආහාර-පාන ආදියෙහි ගිජු වූ, අරපිරිමැස්මෙන් තොර ස්ත්‍රියක හෝ පුරුෂයකු හෝ ප්‍රධානත්වයේ තැබීම
21. ක්ෂත්‍රිය කුලයෙහි උපත ලබා ඇතත් රාජ්‍යයට නුසුදුසු, දුප්පත්, තෘෂ්ණාධික අයකු බලයට පත් වීම,
යන මේවා ය. ධර්මයට සතුරු වීම, ප්‍රතිපක්ෂ වීම පිරිහීමට හේතු වෙයි. ප්‍රාණඝාතාදි දස විධ අකුසල කර්මයන්ගෙන් වැළකී, දස කුසල කර්ම පථ සපුරාලීම ධර්මකාමී වෙයි. දාන, ශීල, භාවනාදි කුසල කර්මවල නිරත වීම පුද්ගලයාගේ දියුණුව ඇති කරයි. පිරිහෙන පුද්ගලයා දානාදි පින්කම්වලට කැමැති නැත.
කය, වචනය සහ මනස සංවර නොවූවෝ අශාන්තයෝ වෙති. ඔවුන්ට රුචි වූවෝ දෙලොවින්ම පිරිහීමට පත් වෙති. බුදු, පසේබුදු, මහරහත් ආදි උත්තමයෝ ශාන්ත වූවෝ වෙති. යමෙක් එකී උත්තමයන්ට හෝ ඔවුන්ගේ සම්‍යයක් මාර්ගයට හෝ ප්‍රිය නොකරයිද; හෙතෙම දෙලොවින්ම පිරිහෙයි. සද්ධර්මය නම් දෙලොව දියුණුව නසා ලන, නිර්වාණ මාර්ගයට බාධා පමුණුවන ධර්මයයි. දෙසැටක් වූ මිථ්‍යා දෘෂ්ටීන් හා දස වස්තුක මිථ්‍යා දෘෂ්ටියත් අසද්ධර්ම සංඛ්‍යාවට ඇතුළත් වෙයි. ඒවාට ප්‍රිය බවක් දක්වන්නා දෙලොවින්ම පිරිහෙයි.
පුද්ගලයාගේ වීර්යය පදනම් වී දියුණුව සැලසෙයි. දියුණු වීමට නම් ජීවගුණයෙන් පිරිපුන් ක්‍රියාශීලි පුද්ගලයකු විය යුතුය. නිදනසුලු ඇවතුම් පැවතුම් ඇති පුද්ගලයා කෙරෙන් දියුණුව අපේක්ෂා කළ නොහැකිය. තොරතෝංචියක් නොමැතිව කියවන්නා කෙරෙහිද ප්‍රගතියක් අපේක්ෂා කළ නොහැකිය. දහසක් කටයුතු ඇතත් කතාවට වැටුණු කල ඒ සියල්ල අමතක වෙයි. ඔහුගේ කටයුතු නිමාවක් නොදකිමින් දිග්ගැස්සෙයි. පුද්ගලයාගේත්, සමාජයේත් ප්‍රගමනය සිදු වන්නේ පුද්ගල වීර්යය නිසාය; බල පරාක්‍රමය නිසාය. ලොව නව නිර්මාණ බිහි වන්නේ පුද්ගල වීර්යය නිසාය. ‘උට්ඨාන සම්පදා’ යනුවෙන් බුදුදහම මෙය සුවිශේෂ කොට දක්වයි. සමාජ ප්‍රගමනය සිදුව ඇත්තේ ප්‍රජාවගේ අනල්ප උත්සාහය නිසා බැවින් දියුණුව සලසාගනු රිසි සැවොම නොනිමි වීර්යයකින් ක්‍රියාත්මක විය යුතුය.
සිය බිරියගෙන් තෘප්තිමත් නොවී වෙසඟනන් කරා යෑම අධම ක්‍රියාවකි. එය ශිෂ්ට ලෝකයාගේ නින්දාවට හා පිළිකුලට භාජනය වෙයි. සමහරු අනුන්ගේ භාර්යාවන් කරා ඇදෙති. මෙය සම්මත විවාහ සංස්ථාවට පටහැණිය. එමගින් විවිධ සමාජ ගැටලු ඇති කැරේ; ඔවුනොවුන් තුළ අවිශ්වාසය හා භේදය ඇති වීමට මුල් වෙයි. වෙසඟනන් කරා යෑමද, පරඹුවන් කරා යෑමද එකී සම්මත සමාජ විවාහ සංස්ථාව දෙදරීමට හේතුවකි. අතෘප්තිකර සේ දැඩිව ලිංගික තෘප්තිය පැතීමට යෑම පුද්ගලයාද නසා සමාජයද නසයි. මෙය සමාජරෝග රැසක් ව්‍යාප්ත වීමටද බලපායි. බුදු සමය මේ ලෙස සමාජ චරියා සිඳ-බිඳ නසා ලන, සීමාව ඉක්මවා ගිය ලිංගික චර්යාවන්ට අනුබල නොදෙයි.
වර්තමානයේ වුවද මත්වතුර පානය හේතුවෙන් විනාශ වන ජීවිත හා දේපළ හානි පිළිබඳ ප්‍රවෘත්තීන් නිරන්තරයෙන් අසන්නට ලැබෙයි. මත් වතුර පානයෙහි ලොල් වූ ස්ත්‍රිය හෝ පුරුෂයා හෝ ඒ සඳහා සිය ධනය නිකරුණේ විනාශ කරයි. එහෙයින් අධිපතීත්වයට පැමිණ වැඩි කල් නොයවා ඔහු හෝ ඇය පිරිහී යයි. මෙය වර්තමාන සමාජයේ වුවද දක්නට ලැබේ.
සුළු සම්පත් ඇති තැනැත්තා වස්තු තණ්හාවෙන් අන්ධව රජකම ප්‍රාර්ථනා කළද භවභෝග නොමැතිකම නිසා එය නොලැබී යන්නේය. ක්ෂත්‍රිය වංශයේ උපත ලැබුවද දිළිඳුකම නිසා රජකම ඔහුට අහිමිය. තමාට අහිමි දෑ අධික තෘෂ්ණාවෙන් යුතුව ප්‍රාර්ථනා කරන්නා පිරිහීමට පත් වෙයි.
බුදු රජාණන් වහන්සේ මෙනයින් පුද්ගලයාගේ පිරිහීමට හේතු වන කරුණු 21ක් පරාභව සූත්‍රයෙහිලා දේශනා කළ සේක. මේ එක් එක් කරුණ වෙන වෙනම ගෙන සියුම්ව පරීක්ෂා කරන කල එය පුද්ගලයාගේද, සමාජයේද පිරිහීමට ප්‍රබල ලෙස බලපාන බව පෙන්වා දිය හැකිය.
නිසල් පණ්ඩුක
